Ja, u leest het goed; er staat een d in plaats van een s. Ik wil het heel bewust hebben over een verkeerdbord in plaats van over een verkeersbord. Het is misschien wat vroeg om, zo snel na de lancering van de mono-campagne en de bijbehorende billboards de loftrompet te gaan steken over de nieuwe aanpak.
Maar het is wel een leuk moment om even terug te kijken naar oude en nieuwe campagnes om te zien wat daarvan te leren is. Soms zat daar namelijk een soort verkeerdbord tussen.

Uit ieder onderzoek over smartphonegebruik in het verkeer komt naar voren dat mensen het moeilijk vinden hun mobiele telefoon weg te leggen als ze onderweg zijn. Met elkaar weten we dat het linke soep is, dus de vraag blijft: wat gaan we doen om weggebruikers hun gedrag aan te laten passen. Want daarvoor zijn campagnes zoals deze bedoeld.

Bij mij werd dat getriggerd doordat ik onderweg een bord tegen kwam uit een oude campagne, van het begin van dit decennium – de smartphone is nog relatief nieuw, dus we hebben geen archeoloog nodig om terug te zoeken: Er staat op dat bord een serie logo’s van sociale media, met daaronder de boodschap dat je die op een parkeerplaats moet gebruiken. Goed bedacht natuurlijk maar het zien van de logo’s van Facebook, twitter en whatsapp prikkelt de hersenen op de verkeerde manier. De automobilist ziet de logos en associeert ze met de berichtjes, foto’s en filmpjes die hij via deze kanalen toegespeeld krijgt. Die zaken zorgen dat er dopamine, het gelukshormoon, wordt aangemaakt. Billboards met al die logos erop leiden tot het effect dat graving wordt genoemd. Dat kennen we uit de verslavingszorg: De hunkering naar een volgend shot – in dit geval een dopamineprikkel. Onbedoeld en ongewenst leidt een dergelijk ‘verkeerd bord’ ons daarom van verkeersgedrag naar verkeerd gedrag. Bij de BOB-campagne, tegen alcoholgebruik in het verkeer, laten we immers ook geen flessen bier, wijn en andere drank zien. Daar wordt al jaren toegewerkt naar een heldenstatus voor de Bob: De vriend die zorgt dat jij veilig thuis komt.

Gelukkig ontwikkelde de campagne zich snel verder met het thema ‘onderweg ben ik offline’. Al stond daar in het begin soms nog een wat vreemde smiley bij. Maar ook die zijn we ontgroeid. Met het nieuwe ‘ongestoord onderweg’ thema slaan we definitief de juiste weg in. Niets over telefoons of media, maar verstandige focus op waar je mee bezig moet zijn in het verkeer: letten op de weg en de andere weggebruikers.